Gabari Sınırlaması Nedir?
Gabari sınırlaması, kuralının belirlenmesi ve bilhassa limitli yükseklik veya genişlik ile seyredilebilecek yollarda bütün araçların emniyetinin sağlanması için çeşitli gabari sınırlaması uygulamaları tercih edilmektedir. Gabari kısıtlamaları, araçların köprü, üst geçit veya benzeri yapıların altından geçecek olan araçların bu yapılara zarar vermesini engellemek için kullanılıyor. Köprü, tünel veya üst geçit gibi yapıların yakınlarına yerleştirilen gabari levhaları, bu yapıların altından geçebilecek olan araçların çeşitli boyutlarını sınırlandırmak için kullanılıyor.
İçindekiler →
Gabari Nedir?
Gabari nedir? Fransızca ölçme kabı manasına gelen ‘’Gabarit’’ ifadesinden türetilerek kullanılmakta olan gabari, genellikle araçların belirli sebeplerden dolayı yükseklik ve genişliklerinin gabari sınırlanması için uygulanan sınırlandırma uygulamalarıdır. Trafikte gabari ifadesi hem binek araçların hem de lojistik veya yapı sektöründe hizmet vermekte olan yük taşıma araçlarının emniyetinin sağlanması için çok önemlidir. Özellikle üst geçit ve tünel gibi yapıların altından geçecek olan araçlar için yükseklik boyutlarına dikkat etmek gerekir. Üst geçit gibi yapılardan daha çok yüksekliğe sahip olan veya bu ölçüden daha yüksek yük taşıyan araçlar, çeşitli kazalara neden olacağı için gabari uygulamasına gidilmektedir. Önceden belirlenen gabari boyutları sayesinde, bilhassa kamyon, kamyonet ve TIR gibi yüksek araçların trafikte seyretmesi daha basit hale geliyor.
Gabari Sınırlaması Ne İşe Yarar?
Gabari sınırlanması genel olarak araçların yükseklik, uzunluk veya genişlik gibi temel boyutları sınırlandırılmaktadır. Gabari sınırlaması genellikle araçlar tarafından fiziksel temas durumunda kazalara yol açabilecek yapıların çevresinde uygulanmaktadır. Gabari levhaları bu yapıların yakın bölgelerinde veya doğrudan yüzeylerinde ve sürücülerin ilgisini çekecek biçimde yerleştirilmelidir. Özellikle yük nakliyeciliğinde kullanılmakta olan kamyon veya TIR gibi araçların, bu yapılara zarar vererek trafikteki diğer araçlara ve kendisine zarar vermesini engellemek için kullanılırlar. Gabari levhalarının çeşitli hava koşullarına bağlı olarak zedelenmesini ve okunamamasını önlemek için bu levhalar da düzenli olarak yenilenmelidir. Gabari sınırlanması kurallarına uymamak büyük bir suç teşkil eder. Buna ek olarak gabari sınırlaması kuralına uymamak hayati tehlikelere de neden olmaktadır.
- İlginizi Çekebilir: Katar Ağırlığı Ne Demek?
Trafikte Gabari Sınırlaması
Özellikle yurtiçi ve global sınırlarda yük taşımacılığı yapan şirketler için güzergâh tespit etmede kullanılması gereken temel noktalardan bir tanesi de gabari uygulamasıdır. Bu araçlar için en uygun ve verimli karayolu tercih edilirken, araçların gabari boyutları dikkate alınmalı ve yol üstünde araçların kullanamayacağı yollar var ise buna göre yeni yol planları oluşturulmalıdır. Örnek verecek olursak; Türkiye sınırları içerisinde Kapıkule – Edirne, İzmir – Manisa ve Kapıköy – Van karayolları, en yüksek gabari boyutlarına sahip karayollarıdır. Bununla beraber bu karayollarının tamamı birbiri ile aynı gabari boyutlarına sahip olmaktadır. Bu sebeple yüksek gabari seviyelerine sahip olan araçların güvenilir biçimde yoluna devam edebilmesi için bu yolları tercih etmesi gerekmektedir.
Taşımacılık yapacak araçların bir güzergâh üstünden ilerlemesi için ilk önce trafikte gabari sınırlaması dikkate alınmalı ve araçlara buna göre yol planlaması hazırlanmalıdır. Belirli bir hat üstünde, birden fazla gabari sınırlaması var ise sürekli bu kısıtlamaların en düşük olanları kabul edilerek işlem yapılmalıdır. Böylelikle araçların bütün yol boyunca problemsiz biçimde ilerlemesi sağlanır.
- İlginizi Çekebilir: Forklift kullanırken nelere dikkat edilmeli?
Gabari Sınırlamasının İşlevleri
Gabari sınırlaması, yol üstünde ilerleyecek araçların bilhassa köprü, üst geçit ve tünel gibi yapılardan ilerlerken yapıya zarar vermemesi ve buna bağlantılı olarak kazaların oluşmaması için uygulanmaktadır. Yolun özelliklerine ve yol üstünde bulunan yapılara bağlı olarak gabari sınırlaması yükseklik, genişlik, uzunluk veya ağırlık gibi değişik biçimlerde uygulanmaktadır. Günümüzde değişik alanlarda kullanılmakta olan pek çok gabari sınırlaması bulunuyor.
Gabari Sınırlaması Çeşitleri
Tünel Gabarisi: Tünel yapımı sırasında uygulanan gabari kısıtlamalarına verilmekte olan genel isim olmaktadır. Tünel projesi sırasında belirlenen en düşük tünel özelliklerinin ifade edilmesinde kullanılır. Tünel içerisinde ilerleyecek olan araçların en yüksek boyutları, tünel gabarisi ile ifade edilmektedir.
Yapı Gabarisi: Özellikle köprü ve üst geçit gibi yapılar ve var ise demiryolu ile bu yapılar arasında bırakılması gereken temel boyutların ifade edilmesinde kullanılıyor. Tünel ve köprü gibi yapıların altından geçecek olan bütün araçların sahip olması gereken en yüksek boyular, yapı gabarisi ile ifade edilmektedir.
Yük Gabarisi: Çeşitli yollar üstünde araçların en yüksek yük potansiyelinin değinilmesi gereken, bu sınırı aşan araçların yol ve trafik için tehlikeli olduğu hallerde kullanılır. Yük gabarisi ile seyir durumundaki araçların en yüksek yük potansiyelleri sınırlandırılmaktadır.
Taşıt Gabarisi: Demiryolu üstünde ilerleyen bütün yük ve yolcu trenlerinin en yüksek boyutlarının ifade edilmesinde kullanılır. Bu araçların en yüksek genişlik ve yükseklik ifadelerinin belirlenmesi, demiryolunun köprü ve tünellerden geçmesi hallerinde trenin kaza yapmasını veya yapılara zarar vermesini engellemek için kullanılır.
